Chiều 14.8, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Võ Văn Hoan đã chủ trì cuộc họp báo về triển khai kế hoạch của UBND TP.HCM thực hiện kết luận 1037/KL-TTCP ngày 26.6.2019 của Thanh tra Chính phủ về Khu đô thị mới Thủ Thiêm. Tại đây, báo kết quả thực hiện Thông báo số 1483/2018 của TTCP về kết quả kiểm tra một số nội dung chủ yếu liên quan đến khiếu nại của công dân về KĐTM Thủ Thiêm đã được công bố.
Cơ sở xác định ranh khu đất diện tích 4,39 ha
Ngay từ khi có Thông báo số 1483/TB-TTCP ngày 04.9.2018 của Thanh tra Chính phủ về kết quả kiểm tra một số nội dung chủ yếu liên quan đến khiếu nại của công dân về Khu đô thị mới Thủ Thiêm, Chủ tịch UBND TP.HCM đã ban hành ngay Kế hoạch thực hiện và chỉ đạo các sở ngành, các đơn vị có liên quan khẩn trương tham mưu cho Ủy ban nhân dân thành phố thực hiện nghiêm túc, dứt điểm thông báo trên.
Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Võ Văn Hoan đã chủ trì cuộc họp báo chiều nay (14.8).
Theo đó, phần diện tích khoảng 4,3 ha thuộc một phần Khu phố 1 (phường Bình An) nằm ngoài ranh quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm (phần lõi 770 ha) được phê duyệt tại Quyết định số 367/TTg ngày 04.6.1996 của Thủ tướng Chính Phủ và được xác định theo các bản đồ, gồm: (1) Bản đồ quy hoạch tổng mặt bằng 1/5000 Khu đô thị mới Thủ Thiêm ghi ngày 12/6/1995 có đóng dấu của các đơn vị liên quan (Công ty Dịch vụ Phát triển Đô thị - UDESCO là đơn vị lập, Sở Xây dựng và Kiến trúc sư trưởng Thành phố cho thấy: có một số lô đất, trong đó có phần diện tích khoảng 4,3ha thuộc Khu phố 1, phường Bình An; (2) Bản đồ quy hoạch sử dụng đất (từ 5 đến 10 năm) tỷ lệ 1/5000 ghi ngày 20/11/1995 có đóng dấu của các đơn vị liên quan như nêu trên, nhưng không xác định một phần Khu phố 1, phường Bình An thuộc phạm vi quy hoạch”; (3) Bản đồ sử dụng đất đính kèm Quyết định 13585/KTST-QH ngày 16/9/1998 về phê duyệt quy hoạch chi tiết TL 1/2000 Khu đô thị mới Thủ Thiêm."
Ủy ban nhân dân thành phố đã căn cứ theo các bản đồ nêu theo kết luận của Thanh tra Chính phủ theo hướng mở rộng trọn ô, trọn thửa đất nhằm đảm bảo diện tích tổng cộng ít nhất đạt được 4,3ha và phù hợp các điều kiện hiện trạng tại thời điểm lập phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư lần đầu tiên.
Sau khi lập bản đồ xác định ranh khu đất 4,39 ha, tháng 11-2018, UBND TP đã có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ, TTCP, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Xây dựng để xin ý kiến chỉ đạo.
Thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình, tháng 5-2019, Chủ tịch UBND TP đã chủ trì cuộc họp với các bộ, ngành trung ương về ranh giới khu đất 4,39ha. Trên cơ sở thống nhất các bên, UBND TP hoàn chỉnh bản đồ và ban hành Quyết định xác định ranh khu đất 4,39ha. Theo đó có 331 hộ dân bị ảnh hưởng trong khu vực này.
Về chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, ngay khi có Thông báo số 1483, Chủ tịch UBND TP đã thành lập Tổ Công tác liên ngành do Chủ tịch UBND quận 2 làm tổ trưởng.
Đối với phương án giải quyết bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với phần đất diện tích khoảng 4,39 ha,TP đã xây dựng phương án thực hiện, đảm bảo các nguyên tắc: đủ cơ sở pháp lý, phù hợp với thực tiễn và được đại đa số người dân đồng thuận. Trước khi xây dựng phương án phải tiếp xúc lại với 331 hộ dân để xác định rõ bao nhiêu hộ dân chấp thuận hoán đổi đất, bao nhiêu hộ dân nhận tiền để làm cơ sở thực hiện xây dựng phương án.
Hiện nay, Chủ tịch UBND quận 2 đã tiếp xúc 305/331 hộ. Tổ công tác đã hoàn chỉnh phương án bồi thường, hỗ trợ cho các hộ dân tại phần diện tích nêu trên, báo cáo UBND TP trình HĐND TP trong phiên họp bất thường gần nhất, báo cáo sau khi đã được thông qua này sẽ là cơ sở để triển khai thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho các hộ dân trong phần đất diện tích khoảng 4,39 ha.
Đối với các trường hợp đang có khiếu nại nằm trong ranh quy hoạch KĐTM Thủ Thiêm nhưng không nằm trong phần đất diện tích khoảng 4,3 ha, qua rà soát chính sách, Tổ Công tác liên ngành đã đề xuất 10 nhóm chính sách bổ sung cho các hộ này.
Các nhóm chính sách hỗ trợ bổ sung đã được Chủ tịch UBNDTP công khai lấy ý kiến của các hộ dân tại 2 buổi tiếp; đồng thời tổ chức lấy ý kiến rộng rãi từng hộ dân đối với 10 nhóm vấn đề dự kiến điều chỉnh, bổ sung để tổng hợp báo cáo.
Trên cơ sở kết quả tiếp xúc và ghi nhận ý kiến của các hộ dân, UBND TP sẽ hoàn chỉnh chính sách trình HĐND TP thông qua và triển khai thực hiện chi trả cho các hộ dân bị ảnh hưởng theo quy định.
Căn nhà của bà Nguyễn Thị Hà (khu phố 1, phường Bình An, quận 2), một trong những căn nhà còn sót lại trên đoạn đường Lương Định Của sau những trận càn cưỡng chế. Ảnh: Trung Dũng
Kiểm điểm, xem xét trách nhiệm cán bộ vi phạm trước 30.9.2019
Ngay từ khi có Kết luận thanh tra số 1037/KL-TTCP ngày 26.6.2019 của Thanh tra Chính phủ và Công văn số 5651/VPCP-V.I ngày 26.6.2019 của Văn phòng Chính phủ về truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình, UBND thành phố đã thành lập ngay Tổ công tác chỉ đạo thực hiện kết luận thanh tra nêu trên do Chủ tịch UBND thành phố làm tổ trưởng, 02 Phó Chủ tịch UBND thành phố làm tổ phó.
Đồng thời, Chủ tịch UBND thành phố cũng đã ký ban hành ngay Kế hoạch số 814/KH-UBND triển khai thực hiện kết luận thanh tra nêu trên (gồm 13 nhóm việc với 22 đầu việc), gồm các nhiệm vụ trọng tâm và thời gian thực hiện như sau: Phối hợp với các bộ ngành Trung ương thực hiện các nội dung về việc sử dụng quỹ đất sạch để thực hiện thanh toán cho các dự án BT; Xem xét, bổ sung, điều chỉnh quy chuẩn xây dựng; Xem xét, xử lý việc xây dựng của Công ty cổ phần Đại Quang Minh; việc quy định thời gian trực tiếp kiểm tra nghiệm thu công trình xây dựng; Việc thực hiện kiểm tra, làm rõ và báo cáo Thủ tướng Chính phủ đối với khoản lãi trên số tiền tạm ứng từ ngân sách nhà nước; Xem xét, kiến nghị xử lý đối với khoản chênh lệch do xác định, trình và phê duyệt chi phí đầu tư bình quân… Các nội dụng này sẽ được thực hiện trước ngày 31.8.2019.
Có văn bản kiến nghị Kiểm toán nhà nước khẩn trương kiểm toán các dự án BT. Việc xem xét, kiến nghị với cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử lý đối với khoản thuế VAT trong các hợp đồng BT như tại dự án BT 04 tuyến đường chính… Thu hồi về ngân sách nhà nước khoản tiền sử dụng đất dự kiến thanh toán cho các dự án BT bổ sung đối với Công ty Đại Quang Minh và lãi suất chậm nộp từ khi phát sinh đến nay. Việc xác định chi phí đầu tư bình quân năm 2013 theo đúng quy định; làm cơ sở để xem xét, xác định nghĩa vụ tài chính bổ sung (nếu có) đối với các dự án giao đất có thu tiền sử dụng đất đã hoàn thành. Rà soát việc thay đổi quy hoạch chi tiết tại các dự án đã và đang đầu tư xây dựng. Thời gian thực hiện trước ngày 31.8.2019.
Bà Nguyễn Thị Kim Phượng chỉ vào vị trí căn nhà của bà trên bản đồ treo trên vách. Sau khi bị cưỡng chế, bà dựng lều cắm chốt giữ đất, mãi sau này mới cất được cái chòi tôn. Ảnh: Trung Dũng
Việc xử lý thu hồi và hoàn trả ngay khoản tiền tạm ứng từ ngân sách thành phố chưa đúng quy định. Việc đấu giá quyền sử dụng đất hoặc đấu thầu để lựa chọn nhà đầu tư theo đúng quy định (hực hiện trước ngày 31.8.2019). Việc xác định chi phí đầu tư bình quân năm 2019 (bám sát giá thị trường) làm cơ sở cho việc xác định mức giá khởi điểm để tổ chức đấu giá các lô đất đã hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng; và xử lý chuyển tiếp các dự án tái định cư không còn nhu cầu, chuyển sang dự án thương mại. Căn cứ chi phí bình quân được duyệt, kiểm tra, rà soát lại giá đất và nghĩa vụ tài chính của các dự án đã giao cho nhà đầu tư.
Tổ chức kiểm điểm, xem xét trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân có liên quan theo thẩm quyền. Thời gian thực hiện trước ngày 30.9.2019.
Báo cáo của thành phố cũng cho biết trong thời gian tới, Tổ công tác chỉ đạo của thành phố sẽ tiếp tục chỉ đạo các đơn vị có liên quan chủ động, khẩn trương, nghiêm túc thực hiện, đảm bảo tiến độ đề ra theo kế hoạch nêu trên. Đối với các nhóm công việc liên quan đến chủ trương, chính sách, UBND thành phố sẽ phấn đấu triển khai thực hiện xong trước ngày 30.9.2019.
Trên cơ sở các nhóm chủ trương, chính sách đã được thông qua nêu trên, UBND thành phố sẽ triển khai thực hiện cơ bản dứt điểm các nội dung Kết luận của Thanh tra Chính phủ, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 31.12.2019.
Khu đô thị mới Thủ Thiêm từ lúc lập quy hoạch đến nay thực hiện hơn 20 năm. Nơi đây được quy hoạch là một trung tâm mới, hiện đại của TP.HCM, với các chức năng chính là trung tâm tài chính, thương mại, dịch vụ cao cấp của Thành phố, của khu vực và có vị trí quốc tế.
Việc phát triển Khu đô thị mới Thủ Thiêm không nhằm mục tiêu kinh doanh bất động sản và đạt được lợi nhuận từ việc khai thác đất; thay vào đó, phần lớn diện tích đất được ưu tiên để xây dựng các công trình công cộng, dịch vụ mà trung tâm Thành phố hiện hữu còn thiếu và hạn chế phát triển như: Quảng trường trung tâm, công viên bờ sông; Trung tâm Tài chính; Trung tâm Hội nghị triển lãm quốc tế; Cung Thiếu nhi, Lâm viên sinh thái,.... Với diện tích đất quy hoạch trung tâm Khu đô thị mới Thủ Thiêm là 657 ha, phần diện tích đất khai thác thương mại chỉ chiếm khoảng 194,3396 ha (tỷ lệ 29,58%).
Khu Trung tâm đô thị mới Thủ Thiêm là một công trình chiến lược, mở ra cơ hội để phát triển khu vực phía Đông thành phố; góp phần phát triển mọi mặt và nâng cấp TP.HCM ngang tầm các đô thị quốc tế hiện đại của khu vực trong thế kỷ 21, tạo bước đột phá đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng dịch vụ, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, đáp ứng nhu cầu phát triển toàn diện thành phố trong giai đoạn mới.
Đến nay, thành phố đã chi bồi thường, hỗ trợ được 14.353/14.357 hồ sơ (đạt tỷ lệ 99,97%), diện tích đã thu hồi 715,97/719,92ha (đạt tỷ lệ 99,45%), với số tiền bồi thường, hỗ trợ là 17.455 tỷ đồng; trong đó theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, một số khoản đã được thành phố vận dụng hỗ trợ thêm ngoài quy định theo hướng có lợi cho người dân khi nhà nước thu hồi đất.
Mang nhiều kỳ vọng tuy nhiên, quá trình triển khai thực hiện Khu độ thị mới Thủ Thiêm đã có một số vi phạm, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp, gây bức xúc đối với nhiều hộ dân. Trên tinh thần nhìn thẳng vào sự thật chính quyền thành phố đang tập trung, khẩn trương thực hiện Thông báo và Kết luận thanh tra của Thanh tra Chính phủ, nghiêm túc nhận thiếu sót, trách nhiệm trong quá trình quản lý, điều hành của lãnh đạo và các cơ quan chức năng các thời kỳ; triển khai ngay các chính sách phù hợp bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân, bảo đảm hài hòa lợi ích của nhà nước, của người sử dụng đất và của nhà đầu tư; kiểm điểm, xác định trách nhiệm, xử lý các tổ chức, cá nhân vi phạm thuộc thẩm quyền nhằm yên dân, tạo điều kiện tiếp tục thực hiện đầu tư xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm thành một khu đô thị hiện đại với quy mô tiêu chuẩn tầm cỡ khu vực, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống nhân dân thành phố.
Song Ngô