Thực hư tin đồn vô sinh, sẩy thai do uống caffein

Caffein là một chất kích thích được tìm thấy trong nhiều loại thức ăn, đồ uống và một số loại thuốc. Caffein tự nhiên có nguồn gốc thực vật được cho vào thức ăn và đồ uống để tạo hương vị. Cà phê là nguồn caffein chính đối với hầu hết chúng ta.

Caffein có nhiều trong cà phê, trà, nước sô-đa, một số thức ăn và đồ uống khác. Phụ nữ mang thai hoặc đang cố gắng mang thai cần phải nhận biết được các loại thức ăn và đồ uống nào là nguồn caffein chính để chú ý hạn chế.

Caffein được tìm thấy trong: Cà phê và các sản phẩm từ cà phê như sữa chua, kem trà; Một số nước giải khát; Sô-cô-la và các sản phẩm từ sô-cô-la như si-rô sô-cô-la và ca-cao nóng. Số lượng caffein trong thức ăn và đồ uống rất khác nhau.

Caffein là một chất kích thích làm tăng cường sự tỉnh táo. Caffein làm tăng nhẹ huyết áp, nhịp tim và lượng nước tiểu. Phụ nữ có thai có thể đặc biệt nhạy cảm với caffein hơn những người khác vì thời gian đào thải ra khỏi cơ thể lâu hơn. Caffein có thể làm cho một số người bồn chồn, khó tiêu hoặc khó ngủ. Trong thai kỳ, caffein qua nhau thai và đến bào thai, có thể làm giảm lưu lượng máu đến nhau thai và gây hại cho bào thai.

Một số nghiên cứu nước ngoài cho biết, chất caffein có ảnh hưởng đến sự mang thai với khoảng 25% trường hợp sẩy thai ở thai phụ do dùng liều trên 200mg/ngày, trong khi những người không dùng caffeine thì tỷ lệ sẩy thai trong nhóm này là 13%. 

Mặc dù vậy, đến nay các kết quả nghiên cứu về ảnh hưởng của caffein đến sẩy thai hay các biến chứng khác ở thai kỳ vẫn còn mâu thuẫn, chưa được chứng minh rõ ràng. Tốt nhất, phụ nữ mang thai hoặc dự định sẽ mang thai được khuyến cáo không nên tiêu thụ hơn 200 miligram (mg) caffein mỗi ngày (tương đương 300ml cà phê  hay 750ml trà). 

Phụ nữ có thai có thể đặc biệt nhạy cảm với caffein hơn những người khác vì thời gian đào thải ra khỏi cơ thể lâu hơn. Ảnh: Hồng Thái

Lượng caffein trung bình có thể không làm giảm khả năng mang thai của phụ nữ. Hầu hết các nghiên cứu đã tìm thấy rằng, khi tiêu thụ ít hơn 300mg caffein mỗi ngày sẽ không ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Tuy nhiên một số nghiên cứu đã cho thấy mối liên hệ giữa mức caffein cao (khoảng 500 mg/ngày hoặc cao hơn và giảm khả năng sinh sản).

Cho đến nay, các kết quả nghiên cứu cũng vẫn chưa được thống nhất caffein có ảnh hưởng gì đến trẻ sơ sinh không. Tuy nhiên, trẻ sơ sinh ở những phụ nữ mang thai uống hơn 500mg caffein/ ngày có thể có nhiều khả năng thở nhanh, nhịp tim nhanh và ít ngủ trong vài ngày đầu mới chào đời. Một lượng nhỏ caffein được tiết vào sữa mẹ. Do vậy, phụ nữ cho con bú nên hạn chế dùng caffein. Trẻ sơ sinh ở những bà mẹ uống 2-3 tách cà phê trong ngày có thể trở nên cáu gắt hoặc khó ngủ.

Một số thuốc giảm đau, trị đau nửa đầu, cảm lạnh có chứa caffein. Phụ nữ mang thai không được dùng các thuốc có chứa caffein, trừ khi được bác sĩ chỉ định cụ thể. Một vài thuốc và thảo dược gây hại khi tương tác với caffein. Chẳng hạn, kháng sinh Ciprofloxacin, Norfloxacin làm tăng thời gian lưu trữ caffein trong máu nên tăng tác hại của caffein. Dùng Theophylline cùng lúc với các đồ uống có chứa caffein làm tăng nồng độ Theophylline trong máu và gây những tác dụng xấu như buồn nôn, ói mửa và đánh trống ngực. Caffein làm tăng các rủi ro có thể xảy ra khi dùng thảo dược Ephedra.

Tốt hơn hết, cần tư vấn với bác sĩ hay dược sĩ về nhu cầu cà phê nếu bạn đang uống các thuốc này.

TS-DS. Huỳnh Thị Hồng Gấm (Khoa Dược, bệnh viện Từ Dũ, TP.HCM)