Có nên xăm mình?

Tục cổ thành thời thượng

Xăm (Tattoo – Tatouage) là hình thức ghi dấu vĩnh viễn bằng mực, làm thay đổi sắc tố da theo những hình dạng đặc biệt để làm đẹp hoặc vì những mục đích khác. Văn hoá hình xăm tồn tại trong lịch sử nhiều nước, từ Tây sang Đông.

Ở nước ta, xăm mình là một phong tục có từ thời cổ xưa và trở nên phổ biến vào đời Trần. Hiện nay, xăm mình đang trở thành mốt thời thượng của một bộ phận giới trẻ, ngay cả dân văn phòng, kinh doanh và giới trí thức cũng đi xăm!

Công nghệ xăm hiện đại ra đời khiến việc sở hữu một hình xăm “sành điệu” và đẹp mắt rất dễ dàng, ít tốn kém và gần như không đau đớn. Ngoài việc xăm các hình vẽ trên da, gần đây đã phát triển thêm hình thức “trang điểm vĩnh viễn” (permanent make-up) bằng cách xăm màu cố định ở chân mày, môi, viền mắt…

Những vết sưng và biến dạng do việc xăm hay xoá xăm có thể ảnh hưởng đến hình ảnh cá nhân. Ảnh: Shutterstock

Các nguy cơ thường gặp khi xăm

Xăm phải được thực hiện xuyên qua da, vì thế có thể mang đến nhiều hiểm họa tiềm tàng. Các cơ sở thực hiện kỹ thuật xăm ở một số quốc gia phải có chứng chỉ học nghề và có giấy chứng nhận an toàn vệ sinh của ngành y tế. Tuy nhiên, tại nước ta hiện nay, các cơ sở xăm chỉ cần có giấy đăng ký kinh doanh là có thể hoạt động. Nên xăm mình có nghĩa là chấp nhận những nguy cơ sau:

Các bệnh lây qua đường máu: nếu các dụng cụ dùng để xăm bị nhiễm bẩn bởi máu của những người mang bệnh, bạn chắc chắn sẽ bị lây một số bệnh như viêm gan siêu vi B - C, herpes, uốn ván, lao, bệnh phong, giang mai, HIV...

Nhiễm trùng da: sau xăm, trên cơ thể có thể xuất hiện những vết loét hay sưng đau, tạo thành khối u hạt xung quanh vết xăm. Sau khi điều trị khỏi, các vết loét có thể để lại sẹo lồi gây mất thẩm mỹ.

Các bệnh truyền nhiễm qua da: xăm mình có thể dẫn đến bội nhiễm vi khuẩn. Các dấu hiệu dễ nhận thấy nhất là nổi mẩn đỏ, nóng, sưng đau ở vị trí xăm. Nhiều trung tâm phòng chống và kiểm soát dịch bệnh đã cảnh báo về một số bệnh truyền nhiễm qua da khá nghiêm trọng có liên quan đến việc xăm mình, có thể dẫn đến viêm phổi, hoại tử, nhiễm trùng máu.

Dị ứng: các chất nhuộm màu trong mực xăm có thể gây ra tình trạng dị ứng mà dấu hiệu dễ thấy nhất là xuất hiện phát ban ngứa ở vùng da có vết xăm. Triệu chứng này có thể kéo dài nhiều năm sau khi xăm.

Biến dạng hình ảnh cá nhân: những vết sưng và biến dạng do việc xăm hay xoá xăm có thể ảnh hưởng đến hình ảnh cá nhân, đặc biệt đối với những hình xăm ở “mặt tiền”: mắt, môi, mặt.

Theo tạp chí Journal Watch Dermatology, vào năm 2011 một dịch bệnh ngoài da do nhiễm vi khuẩn Mycobacterium chelonae đã xảy ra ở những người xăm mình tại Rochester, New York, Hoa Kỳ. Kết quả điều tra cho thấy sự việc có liên quan đến một loại mực trước khi pha trộn được xem là nguồn lây nhiễm.

Xoá xăm cũng lắm nguy cơ

Khi còn trẻ, hình xăm có thể lưu dấu ấn của một kỷ niệm mà ta muốn giữ lại mãi trên người. Tuy nhiên theo thời gian, nếu đến lúc nào đó người xăm muốn giũ bỏ các kỷ niệm và khoảnh khắc ấy đi thì không thể đơn giản muốn xoá là được.

Khi xăm hình, kim đã đưa mực xăm vào sâu đến lớp hạ bì, để xoá hình xăm phải tìm cách huỷ bỏ số mực ấy đi. Như thế, chắc chắn ít nhiều cũng để lại sẹo mà nhẹ nhất là những vết sẹo mờ, nặng hơn là những sẹo lồi, xấu xí. Ngoài ra, việc cắt, đốt, mài da… để xoá xăm cũng là những tác nhân gây tổn thương da , dễ có biến chứng ung thư hoá sau này.

Ngoài ra, nguy cơ lây nhiễm các bệnh qua đường máu, các bệnh nhiễm khuẩn ngoài da, tình trạng dị ứng, các biến dạng cơ thể không mong muốn khi xoá xăm… là những vấn đề rất đáng quan tâm cần đặt cho những ai lỡ đam mê loại hình nghệ thuật này.

Đọc đến đây bạn đã có thể trả lời cho câu hỏi: “Có nên xăm mình không?”

BS. Lê Đức Thọ (Bác sĩ chuyên khoa Da liễu, Bệnh viện Quốc tế City)