“Cam với đỏ có khác nhau đâu…”
Trong video trên kênh YouTube của Hari Won quay cảnh cô “đập hộp” quà tặng là đôi giày, khi Trấn Thành đến gần, Hari Won khoe giày màu hồng chứ không phải màu da (màu nuy) như Trấn Thành nói trước đó, rồi cô sực nhớ: “Anh bị mù màu mà em quên!”.
Vài ngày sau, trên kênh YouTube Trấn Thành đăng tải video anh nhận thiệp cưới của diễn viên Minh Hằng. Sau khi khen thiệp đẹp, Trấn Thành đọc nội dung và thấy lưu ý khách mời dự tiệc nên mặc trang phục theo màu sắc thống nhất (dresscode) để lên hình cho đẹp. Nhìn danh sách màu đề xuất có tới 6 màu khác nhau, Trấn Thành hài hước: “Khúc này ác với tui! Mặc dresscode thì trắng, đen tui còn biết đường tính, hay một màu thôi. Đằng này đưa ra một dãy màu, nhìn thì có vẻ dễ cho khách mời chọn nhưng gặp cái thứ mù màu như tui thì làm sao tui biết nè trời?”.
Trấn Thành không nhìn được 4/6 màu trong danh sách màu dresscode trên thiệp cưới của Minh Hằng. Ảnh: C.M.H
Kết quả Trấn Thành chỉ nhìn đúng hai màu cam và nuy trong 6 màu dresscode. Còn lại màu nâu đất anh nhìn ra màu xanh đậm. Xanh đậm anh nhìn ra màu tím. Màu xanh biển nhạt anh nhìn ra màu hồng. Màu cam đậm anh nhìn ra màu đỏ: “Màu cam với màu đỏ cũng như nhau. Đậm hay lợt thôi. Cam với đỏ có khác nhau đâu…”, Trấn Thành phân bua.
Chia sẻ của Trấn Thành làm nhiều khán giả nhớ lại chương trình truyền hình thực tế Khi đàn ông mang bầu năm 2018. Trong thử thách các ông chồng vẽ lên bụng vợ, Hari Won đã bất ngờ tiết lộ Trấn Thành là người bị mù màu: “Thưa quý vị, Hari cảm thấy rất tội nghiệp cho chồng của Hari vì anh này bị mù màu”.
Liền đó, Trấn Thành cũng xác nhận: “Trấn Thành chỉ phân biệt được nhóm màu cơ bản. Những màu đậm nhạt gần giống nhau, Trấn Thành sẽ không biết gọi tên chính xác màu đó là màu gì nhưng mình biết nó nằm trong nhóm màu nào…”.
Do đâu bị mù màu?
BS-CK2. Nguyễn Thái Hưng (Chuyên khoa mắt, Khoa Khám bệnh và Nội khoa, Bệnh viện Đa khoa quốc tế Vinmec Đà Nẵng), cho biết mù màu là tình trạng mắt không có khả năng phân biệt được màu sắc của sự vật như đỏ, xanh lá, xanh biển hoặc khi pha trộn giữa các màu này với nhau. Thông thường, sự phân tích màu sắc chủ yếu do các tế bào nón đảm nhận, đây là những tế bào tập trung ở hố trung tâm của võng mạc. Khi các tế bào nón này mất khả năng phân biệt màu sắc sẽ gây ra rối loạn sắc giác hay bệnh mù màu. Mù màu vì vậy còn được gọi là bệnh rối loạn sắc giác.
![]() |
BS-CK2. Nguyễn Thái Hưng |
“Người bị mù màu vẫn có thể nhìn rõ sự vật, hiện tượng, tuy nhiên khả năng nhận biết màu sắc của họ bị giảm, hiếm gặp trường hợp mù màu đa sắc hay không thể nhìn thấy màu gì. Bệnh mù màu không có khả năng ảnh hưởng đến vấn đề sống sót cũng như sinh sản của người bị mù màu, tuy nhiên gen bệnh có thể di truyền cho thế hệ sau”, BS. Hưng giải thích.
Có nhiều yếu tố nguy cơ là nguyên nhân gây ra bệnh mù màu, trong đó thường gặp nhất là:
Rối loạn di truyền: Bị mù màu do bẩm sinh là tình trạng thường gặp với tỷ lệ nam giới bị bệnh nhiều hơn nữ giới. Họ sẽ mất khả năng nhìn thấy màu xanh (thường gặp) hoặc màu vàng (hiếm gặp hơn). Tùy vào mức độ mà chia bệnh mù màu thành các thể nhẹ, nặng hoặc trung bình. Mức độ nghiêm trọng thường không thay đổi và có thể nguy cơ ảnh hưởng đến cả hai mắt.
Tác dụng không mong muốn của một số loại thuốc: Một số loại thuốc như tim mạch, huyết áp, rối loạn cương dương, nhiễm trùng, rối loạn thần kinh… có thể ảnh hưởng đến khả năng phân biệt màu sắc, gây ra mù màu.
Biến chứng khi mắc một số bệnh mạn tính: tiểu đường, tim mạch, tăng nhãn áp, Alzheimer, Parkinson, bạch cầu và thiếu máu hồng cầu hình lưỡi liềm có thể làm ảnh hưởng đến thị giác, gây mù màu. Những trường hợp này thường bị mù màu một bên mắt, đôi khi cả hai mắt.
Tình trạng lão hóa: thị lực và khả năng phân biệt màu sắc cũng giảm dần khi độ tuổi tăng, gây ra tình trạng mù màu ở người già.
Những triệu chứng của bệnh mù màu thường gặp: Có vấn đề về thị lực nhưng bản thân người bệnh không phát hiện ra; không thể phân biệt một số màu sắc nhất định, những màu khác thì vẫn có khả năng phân biệt được. Ở mức độ nhẹ, người bị mù màu thường khó khăn trong phân biệt các màu như xanh lá - đỏ, xanh dương - vàng. Mức độ nặng thì không phân biệt được các loại màu sắc với nhau. Trường hợp hiếm gặp khi chỉ thấy được màu trắng, đen, xanh.
Chưa thể chữa khỏi nhưng không nguy hiểm
BS. Hưng cho biết hiện vẫn chưa có phương pháp nào được chứng minh có thể chữa khỏi hoàn toàn bệnh mù màu. Tuy nhiên, tùy theo nguyên nhân gây bệnh sẽ có một số liệu pháp có vai trò khắc phục hậu quả do bệnh mù màu gây ra.
Người bị mù màu cần học cách thích nghi và sống chung với tình trạng kém phân biệt sắc giác: Nhờ người có thị lực bình thường gắn nhãn ghi tên màu sắc cho quần áo của mình và sắp xếp các đồ dùng sao cho dễ dàng khi kết hợp với nhau; học cách ghi nhớ thứ tự màu sắc của các đồ vật, những thứ quen thuộc trong cuộc sống hàng ngày; ghi nhớ thứ tự đèn giao thông có thể giúp người bị mù màu tuân thủ đúng luật khi tham gia giao thông trong tình trạng không thể phân biệt màu sắc của đèn; sử dụng các ứng dụng trên điện thoại thông minh hoặc máy tính dành riêng cho người bị mù màu.
Đối với bệnh mù màu do nguyên nhân sử dụng thuốc hoặc do biến chứng trên nền bệnh cũ thì có thể được cải thiện khi ngừng thuốc hoặc điều trị bệnh nguyên. Sử dụng kính lọc màu, có tính năng tăng độ tương phản giữa những màu bệnh nhân không phân biệt được; song cần lưu ý kính lọc màu chỉ có vai trò trong điều trị hỗ trợ triệu chứng chứ không thể điều trị căn nguyên mù màu.
Để phòng bệnh mù màu, BS. Hưng lưu ý mọi người cần kiểm tra sức khỏe toàn diện, bộ nhiễm sắc thể, lập sơ đồ phả hệ trước khi lập gia đình để xem có ai bị không, tránh nguy cơ thế hệ sau này mắc bệnh. Khi tiếp xúc hóa chất cần trang bị đầy đủ đồ bảo hộ cho mắt. Tránh các chấn thương vùng mắt và vùng đầu vì dễ gây tổn thương thị giác. Không được tự ý dùng thuốc hoặc dùng thuốc theo kinh nghiệm bản thân mà chưa có chỉ định của bác sĩ; tham khảo ý kiến bác sĩ khi gặp bất thường về thị lực… “Nếu gặp phải tình trạng nghi ngờ bị mù màu như không thể phân biệt được một số màu sắc nhất định, thì điều cần làm là hãy sớm đến bệnh viện kiểm tra và tham khảo ý kiến chuyên môn của thầy thuốc”, BS. Hưng khuyến cáo.
Hữu Đức - Tấn Khải